Dân tộc Tày – Cổng Thông tin điện tử tỉnh Yên Bái

Tên Thái là tên phổ biến và thông dụng nhất. Người Thái có ngôn ngữ riêng, thuộc ngữ hệ Thái (ngữ hệ Nam Đảo). Theo nhiều nhà nghiên cứu, người Thái là thổ dân của Việt Nam, họ cư trú trên địa bàn rất rộng và cư trú đông ở các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Đồn, Tài Nguyên, Xuân Quang…

Bạn Đang Xem: Dân tộc Tày – Cổng Thông tin điện tử tỉnh Yên Bái

Người Thái đã sống ở An Bạch từ lâu đời. Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, một số người Thái ở huyện Vạn An di cư từ Lạng Sơn vào Arrang. Một số người Thái ở huyện Văn Xương và huyện Trấn An có gốc Việt, họ từ các tỉnh Nam Định và Hà Nam di cư sang. Nan, Haiyang và Yi’an ẩn náu ở Yan Bai, và vì nhiều lý do khác nhau, họ dần trở nên hư hỏng. Người Thái vùng Lỗ An có nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, khác hẳn người Thái vùng Văn Xương trầm mặc, trầm mặc và khác hẳn người Thái vùng Đông Bắc Việt Nam.

Nền kinh tế chính của người Tày ở Yên Bái là kinh tế nông nghiệp, đồng bào vừa làm ruộng nước, vừa săn bắn, vừa chăn nuôi. Người Thái Lan có truyền thống lâu đời, cần cù sáng tạo, tiếp thu nhanh công nghệ mới, có trình độ phát triển nông nghiệp cao. Với việc thâm canh lúa vụ 2, sản xuất giống mới, tăng sản lượng ngô vụ đông, đồng bào Thái đã phát triển mạnh chăn nuôi gia súc, gia cầm; tích cực phát triển nghề rừng, trồng các loại cây có giá trị kinh tế mới như chè, quế, sả. sắn.

Nhà ở của người Thái chủ yếu là nhà sàn, sử dụng vật liệu xây dựng sẵn có tại địa phương, mái lợp bằng lá cọ hoặc cỏ tranh. Sàn nhà khảm mai, trúc hoặc gỗ, cửa làm bằng tre hoặc gỗ. Mỗi nhà có từ 3 đến 5 gian, 2 gian còn lại dành cho khu vực khá giả và nhà bếp, gồm 2 gian nổi vuông góc với gian trong (gian ở của phụ nữ). 2/ của nhà chính 3. Tầng dưới dùng để buộc trâu, ngựa, chuồng gà – ngày nay do ở cơ sở đề cao nếp sống mới nên người dân đã bỏ tục này, trong nhà chính, nếu số gian là số lẻ, gian giữa thường là gian giữa. Nếu nhà có số phòng chẵn thì gian chính giữa thường được chọn là gian thứ 2 tính từ cầu thang ngoài. Cầu thang bên ngoài được chỉ định là cầu thang chính. Giữa các gian bếp thường xuyên duy trì bếp lửa, dùng để sưởi và đun nước vào mùa đông, ít đun nấu ở đây. Các nghi lễ tôn giáo khác liên quan đến lửa diễn ra trong nhà bếp này. Trong một đêm đông giá lạnh, bên bếp lửa hồng, các thế hệ trong gia đình trò chuyện về công việc đồng áng, lũ trẻ nghe ông già kể chuyện cổ tích, dạy bảo… Tạo dựng lối sống lành mạnh, thân thiện.

Phía trên lan can cùng với bếp lửa là nơi đặt bàn thờ. Bàn thờ được thiết kế cao ngang ngực, dài ngang ngực, sâu một thước, thường làm bằng vật liệu tốt. Nhìn vào bàn thờ có thể biết được gia đình đó thường thờ thầy hay thờ nghề gì, thờ phật hay thổi kèn vì được xác định qua số lượng bát hương. Nếu gia đình không thờ Phật thì chỉ thờ hai bát hương là bát hương tổ tiên và bát hương mẹ. Pháp sư hoặc Phật thêm một bát kê hương. Nếu trong nhà có hai bàn thờ thì chủ nhà ở, thờ hai họ. Ở huyện Văn Chấn, bàn thờ Tay được để ở gian ngoài quay về hướng dọc của ngôi nhà. Tuy nhiên, đây vẫn là nơi linh thiêng nên phụ nữ, vợ chồng trẻ không được ngủ gần bàn thờ, cúng bái như các vùng khác. Phía sau bát hương, phía sau nhà dán giấy đỏ, có ghi lai lịch của gia chủ, câu kết là hai câu đối Phúc như biển Đông, thọ như Nam Sơn. Nhà sàn được dẫn lên bằng một hoặc hai cầu thang gỗ chín bậc vững chắc.

Xem Thêm: Đơn Hub là gì? Địa chỉ của kho HCM Hub ở đâu?

Phong cách sống của Tây Yên Bái năng động, mãnh liệt và lãng mạn. Trong dịp Tết Nguyên đán, Lễ hội Thuyền rồng, đám tang và đám cưới của bạn bè, họ ngày đêm hát những bản tình ca. Bài báo phổ biến được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Những cô gái trẻ, xinh đẹp trong trang phục truyền thống đen tuyền, má hồng khỏe mạnh, gà trống và yến sào đến với lễ hội nô nức làm tăng thêm vẻ đẹp cộng đồng.

Xem Thêm : Biển số xe 42 ở đâu? Biển số xe 42 có ý gì ?

Trang phục của người Thái chủ yếu bằng vải bông nhuộm chàm đen, nam nữ, già trẻ đều mặc, ít hoặc không có hoa văn trang trí. Phụ nữ Thái mặc áo dài năm mảnh có dải khăn màu chàm xếp ở phía sau, kết hợp với váy trong đám cưới, lễ hội và đêm giao thừa. Mặc áo ngắn với váy hoặc quần hàng ngày, áo ngắn không cổ như áo baba. Đàn ông mặc áo tứ thân cổ tròn, cài khuy hoặc cài khuy vải và quần tây thường người lớn tuổi và nay thanh thiếu niên mặc như người kinh. Phụ nữ thường đội khăn nhuộm xanh, đầu khăn vuông xếp xiên, hai thắt lưng nhỏ màu đỏ thắt ngang trán, hai đầu khăn cuốn lại. Đàn ông chỉ đội khăn trùm đầu vào đêm giao thừa, đặc biệt là trong tiệc cưới hoặc ở nhà chú rể. Trang sức chủ yếu làm từ chất liệu bạc như dây chuyền trẻ em, lắc tay nữ, dây chuyền…

Các nghề thủ công truyền thống như trồng bông, dệt vải đã phát triển từ rất sớm, nghề nuôi tằm dệt dao để lấy lụa cũng đã tồn tại trong văn hóa của người Thái nơi đây. Hoa văn dệt trên vải gấm rất phong phú và đa dạng, riêng ca dao gồm 27 hình, mỗi hình liên quan đến một truyện dân gian, có nội dung giáo dục tình người sâu sắc. Nghề làm giấy, đan lát, mộc, rèn, đục đá rất phát triển.

Trong quá trình giao lưu văn hóa giữa Bắc Kinh và Thái Lan, Hán và Thái Lan, nhiều cốt truyện đã được chuyển thể thành tiếng Hoa phồn thể, chẳng hạn như Tang Juhua, Fan Heyu và… Đồng thời, người Thái cũng sáng tạo ra nó. Những kiệt tác như khảm biển (vượt biển), nhiều bài trên cây cọ, phongslu, đặt, bài quê (bài đón dâu) có giá trị nhân văn sâu sắc.

Cách kết bạn của người Thái rất phổ biến, những người bạn nam và nữ tính tình giống nhau thường mang đến nhà nhau một con gà thiến và một chai rượu làm quà để lấy lòng cha mẹ. Nếu cha mẹ đồng ý thì coi nhau như anh em ruột thịt. Các hội nghề nghiệp cũng có từ lâu đời gọi là phường, phường hát, như phường săn, các phường này không nhất thiết phải cùng lứa tuổi mà thường gần nhau về nơi ở, sở thích công việc, v.v. Đang tiến hành, quy trình xét tuyển đơn giản, hỏi phường bằng lời có thể bao lâu cũng được, sản phẩm được phân chia theo mức độ nỗ lực và đóng góp.

Xem Thêm: Rau tiến vua và tất tần tật những điều cần biết

Hôn nhân của người Thái được thực hiện qua nhiều nghi lễ đặc sắc, độc đáo và nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống được thực hiện trong đám cưới truyền thống, trong đó độc đáo nhất là tục lệ Kwon Cun Song (hát trong đám cưới của người Thái. Bà mối) hôm nay. Lễ cưới truyền thống, bắt đầu từ khi quen biết phải trải qua nhiều công đoạn chính, qua bước trung gian là ông quan làng (bà mối) xem ngày đêm (lễ tứ gà) và thưa chuyện với hai bên gia đình, lễ cưới, lễ xem mặt, và lễ tế làng. Các bước này mất nhiều năm, đôi khi dài tới 3 năm.

Tang lễ của người Tày mang đậm tính lễ nghi và chịu ảnh hưởng của tam giáo. Nhiều giá trị nhân văn được thể hiện qua tang lễ truyền thống của người dân. Tang lễ truyền thống của người Ambetai tổng hợp nhiều giá trị nghệ thuật dân gian độc đáo như nghệ thuật cắt giấy (qua nhà xác), nghệ thuật trình diễn dân gian, nghệ thuật trang trí… Ở những bản xa trung tâm xã, đời sống người dân còn nhiều khó khăn và đôi khi ma chay sẽ ảnh hưởng rất lớn Ảnh hưởng đến sản xuất và phát triển kinh tế gia đình.

Tấm thổ cẩm lưu giữ di sản nghệ thuật độc đáo của người Bai ở Thái An từ hàng ngàn năm trước, chẳng hạn như hoa văn phức tạp trên rèm cửa, gối mengqiu, quần áo quấn, dao lycha, quần áo thầy cúng, v.v. ,ăn mặc đẹp lên. Đặc biệt là 7-12 bức tranh của Shaman Worship Atlas, các nhân vật, quái vật và động vật rất sống động.

Xem Thêm : Ở đâu bán dây sạc iPhone xịn? Có nên mua dây sạc iPhone FPT?

Nhạc cụ của người Thái bao gồm sáo, đàn nhị, đàn tranh, chũm chọe, trống, kèn, bóng nhạc, dây, chũm chọe, v.v. Trong đó, đàn tam thập lục và đàn tính là hai loại nhạc cụ quan trọng nhất được người dân sử dụng trong các lễ hội, đặc biệt là lễ hội “tôn phi then” (xin Trời xuống núi ăn xuân). Mùa xuân của người Thái, theo quan niệm dân gian, nếu không có hai nhạc cụ trên thì không mời được thần linh).

Việc nấu nướng hàng ngày của người Thái rất đơn giản, gồm cơm, sắn, khoai, măng, rau, cá, rau rừng, rong biển. Việc xử lý kỳ nghỉ lễ hội mùa xuân phức tạp hơn. Cơm lin, măng nhồi thịt, canh kangji, măng chua và riêu bang (nhiên liệu bột ruột non) là đặc sản của người Bai ở Tây An. Xôi, bánh ngọt, bánh ngọt… cũng là những món ăn phổ biến trong chế biến món ăn hàng ngày của người Thái.

Xem Thêm: Thông tin cơ bản về Afghanistan, đất nước đang trên đà rơi vào tay

Dân tộc Thái có truyền thống yêu nước và đấu tranh anh dũng. Người Tày ở xã Đại Lịch (huyện Văn Chấn) tự hào vì quê hương có hai người con ưu tú là Phạm Thọ (Lãnh Ngũ) và Phạm Tế (Tù trưởng) lên làm vua. Quốc huy nguyễn quang bích

Kể từ khi có đảng lãnh đạo, người dân Thái Lan đã hết lòng tôn thờ và đi theo đảng. Chiến khu Yun-hien Luong (làng Yun nay thuộc xã Yuehong-huyện Trấn Yển) là nơi nổi tiếng với nhiều chiến tích thời chống Pháp và đã trở thành di tích lịch sử. Làng Vận (thuộc xã Nhạc Hồng-huyện Trấn An) là nơi xuất phát điểm để ba thứ quân tuyên truyền, vận động quần chúng phá kho thóc chia cho dân, đánh tan quân thù, lập chính quyền cách mạng.

Nhiều đội du kích tiêu biểu của Thái Lan như: Du kích xã Đại Lý, xã Thương Bằng La (huyện Văn Xương), du kích xã Hồng Gia (huyện Tân An)… những du kích Đại Lý ngoan cường, quân đội nắm chắc quê hương, pháp luật , vận động quần chúng, củng cố lực lượng vũ trang, chiến đấu lập công nhiều lần. Năm 1947, du kích ở khu vực Xingqing và Hunga đã bắn hạ chiếc máy bay địch đầu tiên của đất nước bằng súng bộ binh. Trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, xã Hưng Khánh (huyện Tân An) vinh dự là ngọn cờ đầu của phong trào bảo vệ hòa bình phương Bắc.

Ngày nay, các truyền thống dân gian vẫn được bảo tồn, phát triển và tiếp nối trong sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, đồng bào Thái cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã có nhiều đóng góp to lớn vào sự nghiệp xây dựng xã hội và bảo vệ Tổ quốc . Cùng nhau xây dựng một quê hương bình yên và tươi đẹp.

(Tài liệu này được trích dẫn từ cuốn sách “Một số đặc điểm các dân tộc thiểu số ở tỉnh Amber” do UBND tỉnh xuất bản)