Dân tộc Mông – Cổng Thông tin điện tử tỉnh Yên Bái

Người Mông ở Yên Bái chủ yếu gồm 4 dân tộc chính: mông hoa (mông luồng); mông đen (mông dô), mông trắng (mông dô) và si (mông đỏ). Trong đó người Mông và người Mông chiếm số lượng đông nhất. Một bộ phận người Hemeng di cư từ huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đến huyện Ôn An, nơi đây mang những nét văn hóa đặc trưng của cư dân vùng biên giới. Tiếng Hmông thuộc ngữ hệ Hmông-Dao (ngữ hệ Nam Đảo).

Bạn Đang Xem: Dân tộc Mông – Cổng Thông tin điện tử tỉnh Yên Bái

Hơn 300 năm trước, nhóm người Mông đầu tiên di cư sang Việt Nam, một số đã chọn huyện Mù Cang Tsai làm nơi dừng chân để lập nghiệp, lấy tên là “xoang mông”. ”; sau đó mở rộng khu vực sinh sống đến khu vực nhà ga Văn Xương. Gần đây, một số người Miêu đã chuyển đến từ Laojie, Hejiang và Shanluo.

Địa hình núi cao, lưu vực sông ngòi, khí hậu khắc nghiệt, thiếu nước sản xuất và sinh hoạt quyết định phương thức sản xuất của người Miêu. Trồng rừng là nguồn sống chính của người dân. Do người Miêu có mùa đông khô lạnh, thời gian băng giá kéo dài, mù mịt ở hai huyện phía tây của tỉnh, đồng thời chịu ảnh hưởng của gió tây khô nóng nên mùa vụ và sản lượng mùa màng của người Miêu bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên nhiên. Trước đây, người Miao Ampei chỉ trồng lúa một vụ do điều kiện canh tác khó khăn, nhưng những năm gần đây, người dân đã áp dụng kỹ thuật để cải tạo đất và chấp nhận đầu tư của nhà nước để xây dựng trang trại mới. Trong các công trình, số ruộng vụ hai tăng dần. Người Miêu có kinh nghiệm làm ruộng bậc thang, làm ruộng thành thạo, trên sườn núi có ruộng bậc thang, chỉ cần 1-2 cái bừa.

Xem Thêm: Đền Thờ Bà Chúa Kho Ở Đâu Đúng Nhất – Hà Nội hay Bắc Ninh

Người Hmông Yên Bái đã và đang nỗ lực nâng cao năng lực, cải tạo đất đai, thâm canh tăng vụ, đưa các giống ngô, khoai mới vào gieo trồng ban đầu nhằm tăng năng suất và sản lượng lương thực cho đồng bào. Lợi thế tiềm năng của Ampei Miao là: lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc, trồng cây đặc trưng và cây công nghiệp ngắn ngày. Người dân đã phát triển mạnh một loạt cây con như: trà tuyết đặc sản, sơn tra, thảo quả, trẩu, trâu, bò, ngựa, ong. Đặc biệt, đã làm gương cho quần chúng: nhiều xã của huyện Mục Thương Zai phát triển ruộng bậc thang kết hợp với bảo vệ rừng; khai hoang đất ngập nước kết hợp với phát triển cây chè đặc trưng vùng cao, như ở các xã: Suối giang, suối bu (huyện văn xuyên), pung luong, nam ket (huyện mu cang chai), bung ho (huyện traijia); canh tác, trồng trọt trên đất khô hạn kết hợp phát triển cây quế tại Na Khẩu, Kim Khuông (huyện Vân An). ) và các đặc sản thị trấn khác đã dần ổn định cuộc sống của người dân Anbaiwang, từng bước phát triển.

Xem Thêm : Mua bảo hiểm y tế ở đâu? Thủ tục thế nào?

Người Miêu có nghề rèn rất nổi tiếng, hàm lượng kỹ thuật cao, họ rèn dao cuốc, đúc lưỡi cày và đồ trang sức của phụ nữ, đúc nhạc ngựa, chuông bò… Họ cũng làm đồ thủ công mỹ nghệ. Đồ dùng bằng gỗ như thìa, bát, sọt, lọ… “lù cổ” (cái túi), “cái cáng” (dụng cụ để khiêng đồ), bà thúng gạo… v.v… Đồ dùng đan lát…

Do bị cô lập về nơi cư trú nên người Miêu ít có quan hệ với các dân tộc khác. Nếu họ sống trong một khu vực xen kẽ với các nhóm dân tộc khác, thì người Hmông sống thành các làng hoặc bản khác nhau. Nhà cửa nơi người Miêu sinh sống chủ yếu làm bằng gỗ, mái nhà phần lớn làm bằng gỗ pơ pơ chẻ mỏng, hiện nay có một số nhà làm bằng mái tranh bromua.

Xem Thêm: Hồ Yên Trung Quảng Ninh – Điểm dã ngoại lý tưởng cuối tuần – Vntrip

Hình thức chủ yếu của người Hmông là gia đình phụ hệ, gia đình nhỏ hai thế hệ chung sống rất phổ biến. Dân tộc Miêu là một đơn vị kinh tế có sự phân công lao động chặt chẽ theo giới tính và độ tuổi, đồng thời cũng là một đơn vị văn hóa có môi trường giao tiếp tích cực. Hội cắm cọc được tổ chức và vận hành theo dòng họ khép kín, có luật lệ, quy định, biểu tượng riêng và những tập tục được cộng đồng chấp nhận phải tuân thủ nghiêm ngặt. Dòng dõi xã hội Miêu vẫn chiếm một vị trí hết sức quan trọng trong sản xuất và đời sống, duy trì và kế thừa các phong tục tập quán. Người Miêu có nhiều họ, mỗi họ có nhiều dòng, mỗi dòng có nhiều chi khác nhau. Các gia đình cùng dòng tộc có xu hướng ở cùng nhau. Có một số thị tộc trong một làng Hmong, nhưng họ thường là một đại gia đình. Tính cố kết của người Hmông rất rộng: bao gồm tất cả những người có cùng một họ, bất kể họ sống ở đâu. Người Ampei Miao có thể chấp nhận những người có cùng họ từ các tỉnh khác như anh em. Những người có cùng họ được coi là anh chị em trong buổi tiếp tân và không thể kết hôn. Mỗi dòng tộc đều có những điều kiêng kỵ và nghi thức thờ cúng. Ví dụ: không ăn tim, không ăn lá lách…

Người Miêu Ampei có tín ngưỡng dân gian vô cùng phong phú và độc đáo, ngoài việc cúng tế tổ tiên, họ còn thờ một bộ các vị thần trong nhà để phù hộ, che chở cho gia đình. Theo quan niệm dân gian, Thần Tài được thờ Thần Tài (bàn thờ đặt chính giữa ngôi nhà chính), Thần Đăng trên cột nhà, thần Cửa, Thần Dũng, Thần Tài. thần cửa, thần lò, thần bếp, thần hộ mệnh của thầy thuốc (đối với gia đình nam sĩ), hộ pháp của thầy cúng… Thờ cúng tổ tiên của người Miêu tộc đặc biệt được coi trọng, còn người Miêu tộc thì khác. các dân tộc thiểu số, người ta không có bàn thờ tổ tiên riêng, nhưng mỗi khi có lễ cúng tổ tiên hoặc những dịp quan trọng của gia đình, người ta sẽ đặt ở giữa phòng hoặc trên bàn. kho”, sau khi tế xong, bàn thờ tổ tiên sẽ được dỡ bỏ.

Tang lễ của người Miêu có nhiều nghi lễ, phong tục, tập quán khác nhau phản ánh tư tưởng lịch sử, xã hội và cộng đồng. Người Mông tin rằng mỗi người có 3 hồn (plua) và 7 hồn (chua lua) (chua lua – pe li), và chỉ khi con người sống mới có linh hồn, còn khi con người chết đi thì không có linh hồn. Nhưng thể vía trong quan niệm của con người vẫn tồn tại: thể vía đi làm (lên trời), thể vía đầu thai làm người mới ở một nơi rất xa, thể vía ở với người chết, thỉnh thoảng mới về cõi âm. nơi chết. Ở lại với gia đình của bạn khi nó quan trọng.

Xem Thêm : Chinh phục đèo Pha Đin hùng vĩ nhưng không kém phần thơ mộng

Kho tàng nghệ thuật dân gian của người Miêu rất phong phú, vào mỗi dịp lễ hội mùa xuân (khoảng ngày 30 tháng 11 âm lịch) hoặc các đám cưới truyền thống, người Miêu sẽ hát và múa dân gian. Trong dân ca, đặc biệt là lối hát kể chuyện lịch sử dân tộc được gọi là lối hát Bích họa. Người Miêu hát “gâu phên” là trai gái vừa đánh pháo vừa hát, một sợi chỉ buộc vào hai ống tre bọc da ếch để hai người cùng hát. Trong đám cưới còn có hát đối đáp, hát đối đáp. Ngoài ca hát, người Miêu còn có điệu múa khèn rất đặc sắc. Trong lễ hội Gầu Tào, điệu múa Kun được sử dụng làm lễ khai mạc. Ngoài bè, người Miêu còn sử dụng đàn môi, đàn kéo, đàn hạc, sáo…

Người Mông Ampei đông dân, sống ở vị trí địa lý tương đối đặc biệt, họ tự hào là người có công đóng góp xứng đáng vào phong trào giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp. Lịch sử cho thấy dân tộc Mông Cổ sinh ra đã có tinh thần ngoan cường chống giặc. Từ năm 1888, khi quân xâm lược Pháp tiến vào và chiếm đóng Yilu, quân đội Mông Cổ do Dao Zhenglu chỉ huy đã bao vây và chống lại chúng ở Thule và Yiluo. Huấn luyện cán bộ cách mạng là công việc vô cùng nguy hiểm, nhưng nhiều gia đình người Miêu đã đùm bọc, nuôi nấng, đùm bọc nhiều cán bộ cách mạng ở các vùng miền.

Xem Thêm: Mua kem tươi ở đâu hà nội – Món Ăn 3 Miền

Trong kháng chiến chống Pháp, huyện Mục Thương Trại có 3 đội du kích là Cao Pa, Tảo, Lao Chai, tổng cộng 200 du kích, đã phối hợp với bộ đội chủ lực tiêu diệt 214 tên địch, bắt sống hơn 214 tên địch. quân đội.Tất cả các loại vũ khí. Xã Cao Phạ, huyện Mù Cang Chải được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Trong thời kỳ cách mạng, đồng bào Miao Ampei đã sát cánh cùng anh em chiến đấu, góp công sức trong hai cuộc kháng chiến, tham gia dân vận, chiến đấu cho các chiến trường Đông Bắc, Tây Bắc và Lào.

Hợp với người có tính tự chủ cao, trung thực, chính trực, có niềm tin, có truyền thống yêu nước, chăm chỉ. Chính vì những phẩm chất đó mà cộng đồng người Miêu đã tồn tại và phát triển trong quá trình lịch sử, đồng thời vẫn giữ được những nét văn hóa truyền thống đặc sắc của dân tộc.

(Tài liệu này được trích dẫn từ cuốn sách “Một số đặc điểm các dân tộc thiểu số ở tỉnh Amber” do UBND tỉnh xuất bản)